Verslag
Op 26 november werden alweer voor de zesde keer Brugdialogen georganiseerd. Het thema deze keer: de driehoek 'kosten, kwaliteit en risico's'.
Anita Baas van de Bouwagenda kondigt aan dat op 14 december een Vlaams-Nederlandse Netwerkbijeenkomst Infra wordt georganiseerd die ze samen met een heel team van mensen uit Vlaanderen en Nederland organiseert. Gastheer is de Consul Generaal in Antwerpen (werkzaam vanuit Buitenlandse Zaken).
Inleiders
De Brugdialogen werden als altijd ingeleid door inhoudelijk deskundigen:
Donald Bezemer (directeur advies en ingenieursbureau DONbureau)
DON Bureau is een nichemarktspeler op het gebied van Assetmanagement die met ontwikkelingen als de NEN2767, kennisportaal iAMPro, ambitieweb en het Adviesmodel Duurzaamheid voorop blijft lopen. Als bestuurslid van de Leerstoel Managing Public Space, bestuurslid van iAMPro en voorzitter van de Europese Commissie op het gebied van assetmanagement is Don Bezemer bij uitstek een specialist op het gebied van Kunstwerken.
Mozafar Said (Assetmanager Gemeente Rotterdam)
Mozafar kan op zowel fysiek- als sociaal vlak als een bruggenbouwer worden gezien. Op fysiek vlak heeft hij het vervangingsprogramma van bruggen in Rotterdam begeleid (200 bruggen door innovatieve bruggen). Op sociaal vlak levert hij actieve bijdrage aan zowel integratie van nieuwkomers als wederzijdse contact en begrip in onze samenleving.
Mandy Broekman (Sr. Maintenance Ingenieur bij Spie Nederland
Vanuit SPIE Smart City in Wijhe spreekt Mandy Broekman. Zij vervult daar de functie van Maintenance Engineer. In die hoedanigheid probeert ze “bruggenbouwer” te zijn tussen management en werkvloer.
Emile Hoogterp, technisch directeur en mede-eigenaar bij Ingenieursbureau Westenberg
Ingenieursbureau Westenberg houdt zich bezig met assetmanagement van jaarlijks circa 15.000 civiele kunstwerken in Nederland en België. Van beleid tot inspecties, van herberekeningen tot contracten en van meerjarenoverzichten tot directievoering en toezicht, met oog voor de actuele thema’s als risicoanalyses, IFD-bouwen, circulair en/of CO2-neutraal bouwen etc.
Impressie
Donald Bezemer maakt een heel kort statement: zijn onze Nederlandse bruggen veilig? En is dat erg? Zijn stelling was: Kunnen we met assetmanagement de renovatieopgave uitstellen en wat hebben we daarvoor nodig? Een uitdagende stelling waarover de ruim 70 aanwezigen kunnen discussiëren. Mozafar Saïd poneert een stelling: "De huidige uitdagingen en veranderingen zijn zo groot dat een echte samenwerking tussen alle ketenpartners nodig is. Assetmanagement geeft daarvoor de instrumenten". We hebben veerkrachtige en adaptieve assets nodig! Hij nodigt uit om na te denken over een adaptieve strategie.
Mandy Broekman spreekt vanuit bedrijfsdoelstellingen, kosten, kwaliteit en risico's. Vaak wordt beschikbaarheid bij haar neergelegd door opdrachtgevers. Ze stelt dat alleen met goede data deze beschikbaarheid te organiseren is (en dat deze vaak ontbreekt). Basisgegevens (ontwerp, aanpassingen, etc.) ontbreken vaak en deze zijn juist heel belangrijk. Dus begin bij de basis! Emile Hoogterp stelt: bruggen hoeven niet schadevrij te zijn, maar de risico's moeten beperkt worden. Breng eerst deze risico's in beeld: Dit moet je per object doen op basis van veel data, en van daaruit kun je prioriteren, (een goede afweging maken) en je programma bepalen, en je maatregelen of budget afstemmen. Hoe staat het bij jullie areaal, beste beheerders?
Voldoende stof om met elkaar volgens het principe van de gestreepte sok in gesprek te gaan. En dat gebeurde ook. In de chat na afloop van de groepsgesprekken werden weer veel waardevolle opmerkingen genoteerd. Een aantal daarvan illustreren waarover is gesproken.
Een aantal conclusies en aandachtspunten uit de chat:
• In de huidige studie civiele techniek is er weinig aandacht voor data.
• Beleid bepaalt de beschikbare kosten, daarna kijken we pas naar kwaliteit en risico’s.
• Onvoldoende sturing op LCA - vaak visueel wegen verbeteren, weinig echt fundamenteel onderhoud.
• Durven wij de vraag te stellen: ‘Wat gaat er mis als het object verwijderd wordt, wat is op dit moment de noodzaak?’. Zo kan er budget vrij komen voor de noodzakelijke kunstwerken en wellicht nieuwe op andere plaatsen.
• Wie gaat het assetmanagement nou doen, veel plannenmakerij, beperkt actie.
• Beeldvorming van verschillende stakeholders op ‘de driehoek’ is verschillend.
• Intern OG moeilijk om budgetten te alloceren - risico's treden vaak niet op, welke risico is acceptabel.
• Onvoldoende sturing op LCA - vaak visueel wegen verbeteren, weinig echt fundamenteel onderhoud.
• Er is een verschil per overheid waar de prioriteiten liggen bij de objecten en op basis hiervan wordt ook het onderhoud uitgevoerd. En het is van belang om de areaal gegevens op orde te hebben, dan heb je een goede basis voor te borduren.
• Klimaatadaptatie komt terug in de kwaliteitsvraag – dit is beleidsmatig gevraagd, maar nog niet goed hard te maken.
• Risicogestuurd denken en doen is goed, wordt best gedaan maar mag en moet meer aantoonbaar, herleidbaar. Mooi contrast tussen grote en vooruitstrevende spelers... Het blijft afhankelijk van mensen!
• Onderhoud anders invullen door andere invulling van de functie van de brug, - gevolgen van uitstel inzichtelijk maken voor bestuur, - discussie aangaan over de levensduur van een brug, moet deze wel 100 jaar zijn.
• We moeten gezamenlijk bepalen wat de belangrijkste basisdata is die we willen vastleggen; Daarbij liever wat minder gedetailleerde informatie die eenvoudiger te standaardiseren is dan streven naar compleetheid.
• Investering "nieuwe" technieken: Monitoring - Sensoring, kostenefficient implementeren. Bij nieuwe objecten monitoring goed te implementeren vanwege de investering t.a.v. levensduur, bij bestaande objecten lastiger vanwege beperkte levensduur.
• Tijdens ontwerp rekening houden met de volledige levensduur dus ook onderhoudbaarheid en inspectieregime.
• Er is veel kennis bij RWS, deze moet beschikbaar komen t.b.v. provinciën, gemeentes en private opdrachtgevers, maar is soms lastig aan te boren.
• Assetmanagement moet over de volledige levensspanne van een object kijken, en ook een uitsluitsel kunnen geven of een vervanging goedkoper is.
Een trade-off moet hierin uitsluitsel geven over vervanging, verlenging en onderhoud. Twee fase-contracten zijn hierin een verademing en kunnen echt een verbetering in de samenwerking en kennisdeling veroorzaken.
• Waarom niet vervangen met een beperkte levensduur, hoe verhoudt zich dat met revisie en 30 jaar levensduurverlenging? Industrieel, Flexibel, Demontabel en Duurzaam bouwen vanaf nu, maakt dat de kunstwerken adaptief zijn.
• Goed nieuws dat diverse overheden inderdaad steeds meer andere contractvormen gebruiken om samenwerking met de markt te verbeteren.
• Brugbeheerders moeten (!) weten of hun brug veilig is conform huidige normen. Dat is voor veel bruggen nog niet op orde. Met inspecteren en monitoren kan die constructieve veiligheid niet worden aangetoond. (On)veiligheid kan wel worden aangetoond door herberekening o.b.v. objectinformatie (archief of inwinnen) en/of proefbelasting. Grootste moeite is het op orde krijgen van de actuele objectgegevens (vorm, wapening, voorspanning, staalafmetingen, kwaliteiten, etc.).
• Meegeven van onderhoudsboekje en eventueel monitoring/sensoren mee opleveren.
• Asset management gebruikt een bedrijfswaarde model. Circulariteit en cultuurhistorische waarde zouden in dit model harde waarden moeten krijgen. Dus er moet extra budget aan gekoppeld worden.
• De grote golf aan vervangingsopgave kan beheersbaar worden gemaakt door sosm ook eisen te verlagen. Dus niet steeds zwaardere belastingen toestaan, maar juist kiezen voor lagere belastingen.
De inleiders reageren op hun gesprekken. Donald: waar samenwerking tussen opdrachtgevers en markt beter is vindt verrijking plaats. Mandy: keuzes op basis van geld zijn niet het enige, bijv. cultuurhistorische waarde moet meetellen in beslissingen. We moeten andere keuzes maken dan we gewend zijn. Mensen durven soms geen keuzes te maken. Emile: prioriteiten zijn zeer verschillend, bijvoorbeeld of verkeersbruggen of juist langzaam verkeer bruggen belangrijker zijn.
Naar een opmerking van Henrie van Buuren (Durven wij de vraag te stellen: ‘Wat gaat er mis als het object verwijderd wordt, wat is op dit moment de noodzaak?’. Zo kan er budget vrij komen voor de noodzakelijke kunstwerken.) ontwikkelt zich een gesprek of het areaal altijd ongewijzigd moet blijven. Twee beheerders illustreren dat dit een optie kan zijn. Circulariteit wordt daarmee een onderwerp van het gesprek.
De maand december slaan we over, maar de Brugdialogen zijn terug in januari, de laatste donderdag, 28 januari om 08:00-09:15 uur. Onderwerp: bouwlogistiek. In februari zal het thema samenwerking aan de orde komen. Inschrijven kan via de bekende pagina bij De Bouwcampus.
Yvonne Courage (@couragetekent) bezocht een aantal gesprekken en maakte de onderstaande impressie.
Meer informatie
Voor meer informatie over de Brugdialogen, kun je contact opnemen met Marco Hofman, Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..
